Καθημερινά αντιμετωπίζουμε μικρές ή μεγάλες δυσκολίες, υποχρεώσεις που πρέπει να φέρουμε εις πέρας, αλλά και καταστάσεις οι οποίες προσφέρουν χαρά και τις οποίες επιθυμούμε, όμως μπορεί να μας αγχώνουν πολύ. Το πρώτο που σκεφτόμαστε να κάνουμε όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με μία κατάσταση που δεν μας αρέσει, μας δυσκολεύει ή δυσαρεστεί είναι να δούμε πως μπορούμε να την αποφύγουμε.

Οι αποφυγές είναι ένας μη προσαρμοστικός, μη αποτελεσματικός μηχανισμός αντιμετώπισης μιας στρεσσογόνου κατάστασης. Η χαμηλή αυτοπεποίθηση, η τελειομανία, φόβος της αναποτελεσματικότητας, της κριτικής, της απόρριψης και ο φόβος των δυσάρεστων συναισθημάτων που μπορεί να βιώσουν ως συνέπεια αυτών οδηγούν συχνά κάποιους ανθρώπους στην αποφυγή.

Η αποφυγή μπορεί πρόσκαιρα να μας προσφέρει μια ανακούφιση, γιατί δεν αναγκαστήκαμε να έρθουμε σε επαφή με την δυσκολία μας, ωστόσο μακροπρόθεσμα μάλλον δημιουργεί πρόβλημα, παρά βοηθάει.Όσο αποφεύγουμε κάτι τόσο μεγαλύτερο γίνεται στο μυαλό μας, αλλά και δυσκολότερο στην πραγματικότητα. Κάθε φορά που αποφεύγουμε κάτι έρχεται κατά κάποιο τρόπο σαν μια «απόδειξη» της δυσκολίας μας να το αντιμετωπίσουμε. Επίσης δεν δίνουμε την ευκαιρία στον εαυτό μας να βρει την «απόδειξη» για το αντίθετο, ότι ίσως τελικά να μπορούμε να τα καταφέρουμε ή ότι δεν ήταν τόσο δυσάρεστο το ίδιο ή οι συνέπειες του ακόμη και αν δεν πετύχαμε το επιθυμητό για εμάς αποτέλεσμα.

Η αποφυγή δεν δίνει τέλος στο άγχος ή την αγωνία, αλλά την εντείνει περισσότερο και δεν βοηθάει στο να δοκιμάσουμε διάφορους τρόπους που μπορεί να είναι αποτελεσματικοί σε αυτό που θέλουμε να πετύχουμε.

Γιατί επιλέγουμε να αποφεύγουμε;

Πριν αποφύγετε μια κατάσταση η οποία σας προκαλεί έντονο στρες σκεφτείτε τι είναι αυτό που σας κάνει να την αποφύγετε.

Αν είναι η πεποίθηση ότι δεν μπορείτε να τα καταφέρετε, προσπαθήστε να δείτε αναλυτικά τι απαιτεί η κατάσταση αυτή, τι δεξιότητες, γνώσεις  απαιτούνται. Μήπως τις έχετε και αυτό που χρειάζεται είναι  να οργανώσετε τον τρόπο με τον οποίο θα τις χρησιμοποιήσετε. Αν δεν τις έχετε, μήπως θα ήταν καλύτερο να προσπαθήσετε να τις αποκτήσετε και να φτάσετε στον στόχο σας, από το να κατηγορείτε και να μειώνετε τον εαυτό σας;

Είναι η τελειομανία, η ανάγκη σας να έχετε ακριβώς αυτό που επιθυμείτε στο υψηλό επίπεδο που έχετε θέσει. Αξίζει να μην τολμήσετε κάτι από τον φόβο μήπως δεν είναι το τέλειο που θέλετε και τελικά να μην το έχετε καθόλου;

Είναι ο φόβος της απόρριψης από τους άλλους; Είστε σίγουροι ότι θα σας απορρίψουν και ότι η απόρριψη αυτή αν έρθει θα είναι τόσο δυσβάσταχτη και καταλυτική στη ζωή σας;

Είναι η δυσκολία σας να αντιμετωπίσετε τα δυσάρεστα συναισθήματα και τις αρνητικές σκέψεις; Αν σας λείπουν οι δεξιότητες διαχείρισης των συναισθημάτων και των επαναλαμβανόμενων αρνητικών σκέψεων που σας εμποδίζουν να προχωρήσετε την ζωή σας προσπαθήστε να τις μάθετε ή ζητείστε την βοήθεια ενός ειδικού.

Ποιο είναι τελικά το κόστος της αποφυγής; Πόσο χρόνο και ενέργεια σας έκανε τελικά να δαπανήσετε;  Πώς επηρέασε την εικόνα που έχετε για τον εαυτό σας, τις σχέσεις σας,  ακόμη και την υγεία σας;

Πώς μπορούμε να το αλλάξουμε;

Προσπαθήστε μόνοι ή με την βοήθεια ενός ψυχολόγου να βρείτε τι είναι αυτό που σας οδηγεί στο να επιλέγετε την αποφυγή σαν τρόπο αντιμετώπισης. Δουλέψτε το, μάθετε νέους πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης των δυσκολιών και αντικαταστήστε τους παλιούς μη αποτελεσματικούς. Ώστε την επόμενη φορά η αποφυγή να μην είναι μεταξύ των επιλογών.